Pierwszy tytuł ze słynnej na całym świecie holenderskiej serii o małej króliczej dziewczynce Miffy (ponad 85 mln sprzedanych egzemplarzy, wyd. w 46 językach!). W świecie Miffy każdy dzień jest przygodą. Prostota, wzruszajaca szczerość, ciepło i wpadające w ucho rymy i rytmy. Tak mało, a tak cudownie wiele!
Kochają ją dzieci na wszystkich kontynentach
Miffy jest znana na całym świecie; w 1964 roku z Holandii przywędrowała do Japonii, następnie do Wielkiej Brytanii, Francji i Niemczech. Historyjki o króliczku sprzedały się w ponad 85 milionach egzemplarzy; przetłumaczono je na 46 języków (w tym na japoński, angielski, arabski, włoski, niemiecki, francuski, hiszpański, grecki, szwedzki, turecki, zulu, surinamski, Braille’a, łaciński i wiele innych). W Polsce, nakładem wydawnictwa FORMAT, Miffy debiutuje trzema tytułami: Miffy, Miffy w zoo i Urodziny Miffy.
Patronat nad wydaniem Miffy, Miffy w zoo i Urodziny Miffy objęła Ambasada Królestwa Niderlandów w Polsce.
Skąd wzięła się Miffy?
Miffy – mała, biała królicza dziewczynka, owoc wyobraźni Dicka Bruny, urodziła się w 1955 roku. Bruna spędzał wówczas wakacje na holenderskim wybrzeżu, w Egmond aan Zee. Wieczorami opowiadał swojemu najstarszemu synowi historie na dobranoc. Bohaterem jego opowieści był biały króliczek, który mieszkał w ogrodzie ich nadmorskiego domu.
Ponieważ pasją autora było rysowanie, mały zwierzak z wieczornych opowieści został niebawem przeniesiony na papier. Tak narodziła się mała Miffy.
Dick Bruna postanowił, że jego królik będzie dziewczynką – rysownie sukienki sprawiało mu bowiem większą przyjemność niż rysowanie spodenek. Na początku Miffy miała klapnięte, miękkie uszy i wyglądem przypominała nieco królika-przytulankę. Po 1963 roku Bruna unowocześnił króliczka, dając mu parę uroczych, dziarskich uszu i dwie małe czarne oczy-kropki, pełne radości.
Miffy ma ujmującą osobowość, jest prostolinijna, niewinna, energiczna i pozytywnie nastawiona do nowych sytuacji. Mimo dość zaawansowanego wieku, wciąż pozostaje dzieckiem i tak jest postrzegana przez czytelników. Zaprasza ich do swojego świata, pozwala uczestniczyć w codziennych zdarzeniach, zatem mały czytelnik szybko zaczyna puszczać wodze swojej fantazji.
Mała Miffy – nauczycielka życia i sztuki
Dr Małgorzata Cackowska, Uniwersytet Gdański
W literaturze dla dzieci nie brakuje królików. Jest biały, ciągle w pośpiechu, królik Lewisa Carrolla, jest uciekający przed swą mamą Runaway Bunny Margaret Wise Brown, jest królik Piotruś z opowiastek Beatrix Potter…
Miffy – malutka królicza dziewczynka jest na ich tle wyjątkowa. Miffy jest współczesna, nowoczesna, nieklasyczna. Wprowadza swoich odbiorców w życie nie za pomocą metafor czy alegorii, przeżywa bowiem życie wprost (widzimy to na przykładzie Urodziny Miffy czy Miffy w zoo). Ponadto, co równie ważne, Miffy jest dziewczynką, której udało się zrobić światową karierę…
Miffy jest najpopularniejszą bohaterką książek tworzącego już od ponad pięćdziesięciu lat dla dzieci Holendra Dicka Bruny. Brunie udało się stworzyć produkt, który mimo znamion komercyjności, jest nadzwyczaj wartościowy. Wartość ta przejawia się w zarówno w koncepcie i treści serii książek o Miffy, jak i (a może jeszcze bardziej) w ich artystycznej formie.
Treść – życie…
Świat Miffy jest bezpieczny, spójny i niemal idealny. Miffy jest wymarzonym przez rodziców dzieckiem, zesłanym przez anioła (z jej narodzin cieszą się też zwierzęta). Miffy ma kochających rodziców, pełną ciepła mamę i pomysłowego tatę oraz kochających babcię i dziadka, którzy obdarowują ją wspaniałymi prezentami. Ma przyjaciółki, z którymi miło spędza czas. Ma też nieco zwariowaną ciotkę, która organizuje huczne przyjęcie dla przyjaciół Miffy, ma sympatycznego wujka, który zabiera ją w podróż samolotem nad morzem. Świat społecznych relacji Miffy jest bardzo rozległy, o czym dowiadujemy się z opowieści o jej przygodach (które kolejno będą ukazywać się w Polsce).
Miffy jest jak mała czteroletnia dziewczynka z miasta, stąd bierze się horyzont jej świata. Ma swój pokój z mnóstwem ulubionych zabawek i szafą wypełnioną ślicznymi sukienkami. Wyjeżdża latem z mamą pod namiot, chodzi na plażę, nocuje u przyjaciółki, bawi się na placu zabaw, zimą jeździ na łyżwach i lepi bałwana.
Miffy ma bogaty świat wewnętrzny. Jest marzycielką… Chciałaby mieć rower, chciałaby spotkać przyjaciela z innego świata... Opiekuje się ptaszkiem znalezionym w śniegu, boi się szpitala, płacze z powodu zaginięcia ukochanego misia, bardzo przeżywa fakt, iż zdarzyło jej się ukraść cukierka, pragnie się więc zrehabilitować… Przeżywa bolesne momenty, takie jak śmierć babci. Wszystko, co przeżywa, czyni ją wiarygodną, a jej świat – prawdopodobnym.
W najnowszych książkach Bruny poznajemy dalsze obszary świata doświadczanego przez bohaterkę. Miffy jest aktywną, otwartą dziewczynką – chodzi do galerii sztuki, doświadcza różnic między światem rzeczywistym a przedstawianym (ogląda m.in. prace Matisse’a, Mondriana, z których to inspiracji wyrosła), a potem sama próbuje tworzyć własną galerię z obrazami. Innym razem poznaje przyjaciółkę o innym kolorze skóry; dzięki temu spotkaniu bohaterki, we wspólnej zabawie, doświadczają wartości różnic kulturowych.
Choć Miffy jawi się jako indywidualność z subiektywnymi doznaniami, zaprojektowana została tak, by dawać małym odbiorcom możliwość korzystania z jej pomysłów i wyraźnego identyfikowania się z nią i jej codziennym życiem.
Forma – sztuka…
Miffy stała się ikoną nie tyle za sprawą historyjek i przygód, jakie przeżywa, ile za sprawą formy, jaką bohaterce nadał autor. Jest rozpoznawalna na całym świecie, jednocześnie ma wiele nieudolnych wersji naśladowczych (np. japońska Hello Kitty czy koreański miś Lemo). Mimo swej popularności, nigdy nie stała się kiczowatą kalką. To oryginalna postać w morzu wizualnej produkcji dla dzieci; to dzieło sztuki.
By oddać wewnętrzną naturę Miffy i stworzyć jednocześnie przekonywujący wzorzec, autor dał sobie do dyspozycji niewiele: dwa punkty i mały krzyżyk. To niełatwe zadanie. Decyzje Dicka Bruny, który zawsze pokazuje Miffy en face, są przemyślane, wypracowane i, co najważniejsze, pozbawione nadmiaru. Miffy potrafi być zachwycona, zainteresowana, zadziwiona, zadowolona, smutna, refleksyjna i śpiąca – zawsze wyraża inny stan, choć formalnie jest jak ideogram. Podobnie uproszczoną formę mają zwierzęta, które Miffy spotyka – mają wyważone proporcje, ich charakter oddany został w zasadzie tylko zarysem bryły i kolorem, adekwatnie, bez zbędnych udziwnień.
To odważne zerwanie z tradycją ozdobnych przedstawień graficznych w twórczości dziecięcej ma swoje źródło w inspiracji Dicka Bruny modernizmem, a szczególnie neoplastycystami z ruchu De Stijl, których celem było uczynienie architektury i malarstwa funkcjonalnymi, pozbawionymi dekoracyjności. Bruna korzysta z ograniczenia grupy w zakresie barw: do czarnego i białego oraz intensywnych kolorów podstawowych (choć wypracowuje tzw. kolory Bruny / Bruna’s colours: pomarańczowy, niebieski, zielony, żółty), dla uzyskiwania efektów iluzji przestrzeni. To stąd bierze się nieprzemijalna nowoczesność naszej bohaterki i jej świata.
Znaczący z punktu widzenia formy jest projekt rozkładówki w książkach Dicka Bruny. Lewą stronę zajmują cztery wersy rytmicznego tekstu wkomponowanego w przestrzeń strony centralnie, na białym tle; z tekstu wzrok wędruje ku przypisanej mu po prawej stronie ilustracji, zwykle wypełnionej kolorowym tłem. Większość kompozycji Bruny jest prosta, ustawiona centralnie i symetryczna, obiekty mają właściwą sobie wagę, dając obraz doskonale dopasowany do zdolności percepcyjnych małego dziecka.
Podsumowując…
Nasza mała bohaterka Miffy jest prawdziwą nauczycielką życia, sposobów przeżywania codzienności i celebrowania świąt. Poprzez nadaną jej przez Dicka Brunę formę, dyskretnie wprowadza w świat sztuk wizualnych i za pośrednictwem swej szczególnej konwencji artystycznej uczy małe dzieci patrzenia na dzieło sztuki.
Miffy – kalendarium
1955
Narodziny Miffy
1963
Ukazuje się pierwsza mająca formę kwadratu książeczka o Miffy.
1970
Ukazuje się 5. tytuł z serii o Miffy: Miffy goes flying (33. książka Dicka Bruny dla dzieci).
1982
Ukazuje się 10. tytuł z serii o Miffy: Miffy's bicycle (59. książka Dicka Brunz dla dzieci).
1983
Otwarcie pierwszej “miffy playgroup”
1991
Wystawa retrospektywna Dicka Bruny w Centre Georges Pompidou w Paryżu
Ukazuje się 15. tytuł z serii o Miffy: miffy's house (79. książka Dicka Bruny dla dzieci).
1992
Premiera 52 krótkich filmów telewizyjnych zrealizowanych dla kanału KRO (holenderski kanał telewizji publicznej)
1994
Wzdłuż plaż nad Morzem Północnym zostają ustawione znaki orientacyjna z Miffy.
W Utrechcie powstaje odlana z brązu Miffy autorstwa syna Dicka Bruny – Marca.
1996
Książka miffy in the tent zdobywa Silver Brush Award (Nagroda Srebrnego Pędzla) w kategorii najpiękniej ilustrowanej książki dziecięcej.
Wystawa retrospektywna w muzeum miejskim w Groningen (Groninger Museum).
Otwarcie pierwszego sklepu Miffy w Amsterdamie
1997
Książka z serii o Miffy zatytułowana dear grandma bunny zdobywa Silver Slate Award (Nagrodę Srebrnej Tabliczki).
Otwarcie wystawy “Miffy at the zoo” (Miffy w zoo) w ogrodzie zoologicznym w Amersfoort, Holandia
Wystawa w Muzeum Boijmans van Beuninen
1998
Wystawa w Muzeum XX wieku w Hoorn, Holandia
Wystawa w Huis ten Bosch w Nagasaki, Japonia
1999
Ukazuje się 20. tytuł z serii o Miffy: miffy and melanie (96. książka Dicka Bruny dla dzieci).
W Japonii zostaje otwarta wystawa “The World of Dick Bruna” (Świat Dicka Bruny), w ramach obchodów 400-lecia stosunków japońsko-holenderskich (370 tys. zwiedzających do 2000 roku); tulipanowa rabata w formie Miffy.
Nowy balon na gorące powietrze z wizerunkiem Miffy bierze udział w International Hot Air Balloon Festival (Festiwal Balonów na Gorące Powietrze) w Sadze, Japonia.
2000
Rusza strona internetowa
www.miffy.nl; wkrótce potem w wersji międzynarodowej:
www.miffy.com
Ukazują się dwie książeczki o Miffy przełożone na alfabet Braille’a – w wersji japońskiej, francuskiej i angielskiej. Oba tytuły zostają też przekazane szkołom podstawowym i ponadpodstawowym Braille’a.
Miffy obchodzi 45. urodziny w Land van Ooit (Kiedyśland) – okolicznościowe wydania i produkty.
Wystawa retrospektywna w Centraal Museum, Utrecht.
Miffy dostaje się do Księgi Rekordów Guinessa – otrzymuje 37.865 kartek urodzinowych nadesłanych z ponad 80 krajów.
2001
Premiera miffy the musical (musicalu Miffy), napisanego przez Iva de Wijs do muzyki Joopa Stokkermansa.
Ukazuje się setny tytuł autorstwa Dicka Bruny: miffy the ghost.
2002
Dwusetne przedstawienie musicalu Miffy.
2003
Telewizja zaczyna emitować filmy z Miffy w animacji 3D.
Ukazuje się 25. tytuł z serii Miffy: the new baby (107. książka Dicka Bruny)
2004
Premiera drugiego musicalu o miffy miffy is back.
Miffy otrzymuje nominację na stanowisko Ambasadora Turystyki Rodzinnej Miasta Nowy Jork.
2005
Miffy obchodzi 50. urodziny, poprawiając przy okazji rekord z 2000 roku - otrzymuje 39.670 kartek z życzeniami z 43 krajów.
Listopad 2008
Polska premiera trzech pierwszych tytułów. Nakładem wydawnictwa FORMAT ukazują się: Miffy, Miffy w zoo, Urodziny Miffy
Październik 2009
Nakładem wydawnictwa FORMAT ukazują się Miffy, dziadek i babcia oraz Miffy i króliczątko